Nước là nguồn tài nguyên quan trọng và có ảnh hưởng rất lớn đến sự sinh tồn, đời sống của nhân dân cũng như sự phát triển của lãnh thổ. Nguồn tài nguyên nước không phải vô tận, phân phối rất không đều theo thời gian và không gian nên không phải lúc nào, nơi nào cũng thoả mãn yêu cầu sử dụng nước của các đối tượng dùng nước. Mặt khác, nước được sử dụng cho nhiều ngành với các yêu cầu khác nhau về số lượng, chất lượng cũng như tầm quan trọng. Vì vậy, cần phải nghiên cứu tính toán cân bằng giữa nhu cầu và khả năng cung cấp để có kế hoạch khai thác hợp lý.

Theo quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Quảng Trị tới năm 2025, tầm nhìn 2030, nhu cầu sử dụng nước sẽ tăng lên rất nhiều cùng với sự phát triển của thương mại, kinh tế, du lịch cũng như dân số. Đầu tư phát triển cho công nghiệp và nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đã đẩy lượng nước tiêu thụ lên cao, bắt đầu xuất hiện tình trạng thiếu nước cung cấp tại các khu vực vùng cao và vào mùa khô. Việc xác định nhu cầu dùng nước cho các đối tượng theo hiện trạng là một công tác không thể thiếu để tính toán mô hình hóa các kịch bản bảo vệ nguồn nước dưới tác động của phát triển kinh tế xã hội tỉnh Quảng Trị trong các năm tới.

Nghiên cứu đã thực hiện tính nhu cầu nước cho các đối tượng sử dụng nước sinh hoạt, nông nghiệp, công nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Trị và phân bổ theo các tháng trong năm. Tính toán dựa vào số liệu hiện trạng theo niên giám thống kê năm 2020, hiện trạng khảo sát thực địa, kế thừa từ các ban ngành và các tiêu chuẩn, quy chuẩn ngành.

leftcenterrightdel
Khảo sát thực điạ tại điểm cấp nước huyện Đakrông tỉnh Quảng Trị
 Khảo sát thực điạ tại điểm cấp nước huyện Đakrông tỉnh Quảng Trị

Kết quả nghiên cứu cho thấy, tổng nhu cầu nước cho các đối tượng sử dụng nước trên địa bàn tỉnh trong một năm khoảng 295,53 triệu m3. Trong đó, nhu cầu nước nông nghiệp chiếm phần lớn 83,2% khoảng 246 triệu m3, công nghiệp là 19,05 triệu m3, còn lại nhu cầu nước sinh hoạt là 30,48 triệu m3. Nhu cầu nước phân bố rất không đồng đều giữa các tháng trong năm, lượng nước tiêu thụ nhiều tập trung vào các tháng 3, 4, 5, 6, 12 dao động từ 30 đến 65 triệu m3, các tháng còn lại khoảng từ 9 đến 11 triệu m3. Cao điểm nhất là tháng 5 khoảng 65,5 triệu m3 và tháng 12 là 47,07 triệu m3. Nguyên nhân là do đặc thù mùa mưa ở đây bắt đầu vào cuối tháng 9 và kết thúc vào đầu tháng 12, trong khi mùa vụ sản xuất nông nghiệp từ cuối tháng 12 đến tháng 9 năm sau. Điều này đã dẫn đến sự mất cân bằng giữa nhu cầu sử dụng và khả năng cung cấp nước trên địa bàn tỉnh. Do vậy cần tiếp tục nghiên cứu để đưa ra những giải pháp nhằm khai thác, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên nước đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội của vùng.

                             TS. Ngô Thị Dung -   nhóm NCM Quản lý tổng hợp tài nguyên đất, nước và dinh dưỡng cây trồng