Việt Nam là một trong 10 quốc gia có diện tích rừng trồng nhiều nhất trên thế giới, ngành lâm nghiệp của nước ta không những góp phần vào việc phát triển kinh tế chung của cả nước mà còn góp phần vào bảo vệ môi trường giúp Việt Nam đối phó với các tác động của biến đổi khí hậu. Tại hội nghị COP 26 và với việc thực hiện các cam kết quốc tế, Việt Nam đã cam kết sẽ đưa mức phát thải ròng về bằng 0 (Net-zero) vào năm 2050. Một trong số những giải pháp được ưu tiên thực hiện là đẩy mạnh việc phát triển tín chỉ carbon dựa vào khả năng hấp thụ carbon của rừng. Hiện nay, một số thuật ngữ được sử dụng trong xác định tín chỉ các bon như sau:
Tín chỉ Carbon là chứng nhận để giao dịch thương mại và thể hiện quyền phát thải lượng khí nhà kính, cụ thể là khí CO2. Nó đại diện cho quyền phát thải một tấn CO2 hoặc một lượng khí nhà kính khác tương đương với 1 tấn CO2 (tCO2e) vào bầu khí quyển. Tín chỉ Carbon là giấy phép hoặc chứng chỉ có thể mua bán, cung cấp cho người nắm giữ tín chỉ quyền phát thải một tấn carbon dioxide hoặc tương đương với một loại khí nhà kính khác. Mục tiêu chính của việc tạo ra tín chỉ carbon là giảm lượng khí thải carbon dioxide và các loại khí nhà kính khác từ các hoạt động công nghiệp, nhằm giảm tác động của hiện tượng nóng lên toàn cầu.
    |
 |
| Nhóm nghiên cứu của Khoa Tài nguyên và Môi trường đi khảo thực địa |
Trong bối cảnh ngày nay, việc hiểu rõ về ảnh hưởng của tín chỉ Carbon là một cơ hội chiến lược cho doanh nghiệp. Những lợi ích to lớn mà tín chỉ carbon mang lại:
- Bảo vệ môi trường: Đóng vai trò quan trọng trong việc giảm lượng khí nhà kính, đồng thời đóng góp tích cực vào nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong việc giảm biến đổi khí hậu.
- Thúc đẩy hành vi bền vững: Tích hợp tín chỉ carbon vào chiến lược, thể hiện cam kết và tăng cường thực hiện các biện pháp giảm khí nhà kính để đạt hoặc duy trì.
- Tạo ra giá trị thương hiệu: Cơ hội để doanh nghiệp xây dựng giá trị thương hiệu khi mà người tiêu dùng đánh giá cao các sản phẩm và dịch vụ có tác động tích cực đối với môi trường.
Thị trường tín chỉ Carbon là một hệ thống giao dịch cho phép các tổ chức mua bán quyền phát thải khí nhà kính, cụ thể là CO2. Các công ty hoặc cá nhân có thể sử dụng thị trường carbon để bù đắp lượng phát thải khí nhà kính bằng cách mua tín dụng carbon từ các đơn vị loại bỏ hoặc giảm phát thải khí nhà kính. Một khoản tín dụng carbon có thể trao đổi được tương đương với một tấn carbon dioxide hoặc lượng tương đương của một loại khí nhà kính khác được giảm thiểu. Khi một khoản tín dụng được sử dụng để giảm thiểu, cô lập hoặc tránh phát thải, nó sẽ trở thành một khoản bù đắp và không thể mua bán được nữa.
Hiện nay, nhiều nghiên cứu tập trung vào xác định trữ lượng và tính toán tín chỉ carbon cho các đối tượng khác nhau như sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản. Nhóm nghiên cứu của Khoa Tài nguyên và Môi trường, Học viện Nông nghiệp Việt Nam thực hiện nghiên cứu bước đầu xác định sinh khối và trữ lượng carbon đối với rừng trồng keo từ tuổi 1-7 tại tỉnh Thanh Hóa. Kết quả nghiên cứu bước đầu cho thấy trữ lượng carbon của rừng trồng keo từ tuổi 1 đến tuổi 7 dao động từ 41,52 tấn CO2/ha đến 180,22 tấn CO2/ha, giá trị hấp thụ carbon mang lại rất cao từ 118,29 đến 513,62 USD/ha. Ngoài ra, trữ lượng carbon trong đất của rừng trồng keo lá tràm từ tuổi 1 đến tuổi 7 diễn biến từ 38,78 đến 68,85 tấnC/ha. Trữ lượng carbon hữu cơ ở các tầng đất (0-60 cm) ở các cấp độ tuổi khác nhau của rừng trồng (tuổi 1, 3, 5, 7) lần lượt là 108,81; 138,12; 188,03 và 201,29 tấn/ha. Trong đó, trữ lượng carbon hữu cơ ở tầng
đất 0 - 20 cm chiếm 36,56%.
|
 |
| Xác định lượng carbon tích lũy trong thân và gốc của cây keo |
Với tiềm năng khá lớn xác định từ rừng rồng, đây có thể là tiền đề để các địa phương quy hoạch và có những tính toán phù hợp cho cơ chế chi trả dịch vụ môi trường rừng, phát triển hệ thống rừng trồng theo hướng khai thác bền vững, tăng thu nhập cho người dân qua cơ chế chi trả tín chỉ carbon.
PGS.TS. Võ Hữu Công
Khoa Tài nguyên và Môi trường