Sự phát triển và hội nhập của nền kinh tế đã và đang tạo ra nhiều cơ hội nhưng cũng mang lại những thách thức trong đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chocác ngành nghề nói chung và ngành Khoa học môi trường nói riêng. Chiến lược quy hoạch phát triển nhân lực ngành TN&MT giai đoạn 2012 -2020 xác định rõ nhu cầu phải nâng cao về cả chất lượng lẫn số lượng cán bộ. Trong đó, nhu cầu đối với đội ngũ viên chức, người lao động được đào tạo chuyên môn về TN&MT tại khu vực doanh nghiệp cần khoảng 30.000 người;khối quản lý nhà nước trong lĩnh vực môi trường cũng cần ít nhất là 10.000 người.
Trước thực tiễn này, Khoa Môi trường - Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã chủ động điều chỉnh chương trình đào tạo theo nguyên tắc đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động. Từ năm học 2016-2018, các nội dung giảng dạy của Khoa được xây dựng theo hướng lấy người học làm trung tâm với các mô-đun cung cấp năng lực cần thiết, tăng cơ hội việc làm cho sinh viên sau khi tốt nghiệp. Một số điểm thay đổi chính của chương trình đào tạo như sau:
Tăng tiếp cận thực tế
Chương trình đào tạo của Khoa có thiết kế các đợt đi thực tế tại các Chi cục Bảo vệ môi trường, các Viện, Trung tâm nghiên cứu, các doanh nghiệp và các tổ chức phi chính phủ v.v.. Qua các chương trình này sinh viên được trải nghiệm về nghiệp vụ quan trắc, quản lý tài nguyên môi trườngvà vận hành công trình xử lý ô nhiễm môi trường đang tồn tại trong điều kiện thực tế ở Việt Nam.
Sinh viên ngành Khoa học môi trường thực tập quan trắc hệ sinh thái rừng
Sinh viên ngành Khoa học môi trường được bố trí làm khóa luận tốt nghiệpdưới sự hướng dẫn trực tiếp của giảng viên trong Khoa và các chuyên gia tại các cơ quan có hợp tác đào tạo với Học viện như Tổng cục môi trường, các Sở tài nguyên và môi trường, các Viện và trung tâm nghiên cứu trong lĩnh vực môi trường. Đây chính là nội dung đào tạo để sinh viên hoàn thiện kỹ năng, chuẩn bị cho nghề nghiệp tương lại của mình. Ý nghĩa quan trọng nhất của giai đoạn này là sinh viên được tham gia vào mạng lưới hợp tác khoa học công nghệ của Khoa, giúp các em có thể mở rộng cơ hội tiếp cận với các cơ quan để xin việc sau khi ra trường.
Học bổng và các nguồn hỗ trợ tài chính
Bên cạnh nguồn học bổng từ ngân sách Nhà nước cấp theo kết quả học tập, sinh viên ngành Khoa học môi trường còn có cơ hội nhận được học bổng Khuyến khích học tập củacác nhà tài trợ. Đặc biệt, các sinh viên có kết quả học tập tốt còn có cơ hội được lựa chọn đi trao đổi học tập tại nước ngoài và sau khi về nước sẽ được hoàn thành chương trình học và học nâng cao.
Ngoài ra, Khoa Môi trường còn có học bổng dành tặng cho các sinh viên nghèo vượt khó, sinh viên có thành tích cao trong học tập, rèn luyện và nghiên cứu khoa học và những sinh viên có điểm thi tuyển đầu vào cao.
Học thêm chứng chỉ nghề và bằng tốt nghiệp thứ 2
Sinh viên Khoa học môi trường ngoài nhận tấm bằng tốt nghiệp Ngành Khoa học môi trường, có thể lựa chọn học thêm cùng lúc các ngành học khác trong Học viện (như ngành Quản lý đất đai, Nông học, Chăn nuôi, Công nghệ sinh học v.v...). Hiện nay, Học viện có chính sách giảm nhiều học phí cho sinh viên theo học lấy bằng thứ 2. Thực chất, đây cũng là hình thức hỗ trợ để sinh viêncó thêm cơ hội nghề nghiệp khi ra trường.
Sinh viên ngành Khoa học môi trường có thể đăng ký học các chứng chỉ hành nghề ngay tại Khoa như: Quan trắc và phân tích môi trường,Xử lý chất thải nguy hại,Kiểm toán môi trường,Thiết kế, xây dựng hệ thống xử lý chất thải,Quản lý vận hành hệ thông xử lý chất thải, Thiết kế mô hình sản xuất nông nghiệp sinh thái v.v.Khi được cấp những chứng chỉ này, sinh viên sẽ được miễn những môn học có liên quan và sẽ có bộ hồ sơ xin việc chất lượng cao do quy chế hiện nay yêu cầu nhiều vị trí công việc quan trắc và đánh giá tác động môi trường phải có chứng chỉ hành nghề.
Giờ học thực hành trong phòng thí nghiệm khoa Môi trường
Và những cơ hội việc làm
Với những kiến thức được đào tạo, sinh viên ngành Khoa học môi trường hoàn toàn có khả năng đảm nhận những công việc chuyên môn như: Chuyên viên quản lý môi trường, Chuyên viên vận hành hệ thống xư lý chất thải, kiểm toán môi trườngv.v...; Có khả năng làm việc ở các cơ quan quản lý Nhà nước trong lĩnh vực môi trường nhưBộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và PTNT, Bộ Khoa học công nghệ,Bộ Công Thương, các Chi cục bảo vệ môi trường,các doanh nghiệp và các công ty tư vấn;tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực môi trường.Sinh viên tốt nghiệp cũng có thể làm công tác giảng dạy, nghiên cứu tại các trường, cơ quan nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực TN&MT.
Hiện nay số lượng doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp đầu tư thuộc các khu, cụm công nghiệp ngày cành gia tăng. Quá trình phát triển rất cần những người có hiểu biết sâu về các nghiệp vụ quản lý và bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó nhu cầu tư vấn trong lĩnh xử lý chất thải ngày càng gia tăng cả trong khu vực công và tư. Trong bối cảnh đó sinh viênngành khoa học môi trườngsẽ đóng vai trò là lực lượng có khả năng giải quyết các vấn đề môi trường một cách có hiệu quả, đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững của quốc gia.
Nhóm sinh viên ngành Khoa học môi trường tham gia thực tập giáo trình tại cộng đồng
Khoa Môi trường
Học viện Nông nghiệp Việt Nam
Địa chỉ: Thị trấn Trâu Quỳ - Gia Lâm – Hà Nội
Website: http://kmt.vnua.edu.vn
Tel: 02462617694 Fax: 02462618491
Email: moitruong@vnua.edu.vn